Recensie in Luister, September 2007
Samson: In limine – Elef lajla we-lajla – Cellosonate.
Amsterdam Bridge Ensemble: Wilke te Brummelstroete (mezzosopraan), Carolien van ’t Hof (fluit), Jacobien Rozemond (viool, stem), Doris Hochscheid (cello), Frans van Ruth (piano). Sol Classics SOL 005. DDD-70′
Uitvoering: 10
Let u bij het doorlezen van bovenstaande bezetting van het Amsterdam Bridge Ensemble even op de toevoeging viool en stem achter de naam Jacobien Rozemond. Dat is namelijk niet een violiste die hier en daar wat mompelt of een kreetje moet slaan a la Kagel- integendeel, zij gaat daadwerkelijk een duet aan met zichzelf, waarbij ze dan ook nog eens met haar voeten slagwerkgeluiden produceert. René Samson heeft met Elef lajla we-lajla voor haar een verrukkelijk stuk muziek geschreven, een vierdelige suite met invloeden uit Joodse en Indiase etnische muziek, maar ook met flarden uit van Rimski-Korsakov. Ik durf gerust te stellen dat we hier te maken hebben met een eenmalig fenomeen. Dit moet u gehoord hebben.
René Samson werd geboren in 1948, is van Joods-Surinaamse afkomst en werkte de eerste helft van zijn beroepsleven als chemicus. Pas sinds een jaar of tien is er sprake van de componist Samson. De drie lijvige werken op deze cd -In limine (voor mezzo-sopraan, fluit, viool, cello en piano), Elef lajla we-lajla (voor viool en zangstem) en de Cellosonate – maken duidelijk dat zijn status als componist inmiddels de volwassenheid ruimschoots heeft bereikt. De vijfdelige liederencyclus In limine (‘Op de drempel’) op gedichten van Eugenio Montale (Italiaans gezongen) boeit van begin tot eind, niet in de laatste plaats door de herkenbaarheid van zijn muzikale gegevens, die de luisteraar houvast bieden. Met uitvoerenden van het kaliber zoals ze zich hier inzetten mag niet alleen de componist, maar ook de luisteraar zich gelukkig prijzen. – S.R.
Trouw 12 mei 2007
CD Klassiek
René Samson In limine
Sol Classics 005
René Samson (1948), Amsterdam Bridge Ensemble: allebei nooit van gehoord voordat ik deze cd zag. Componist Samson heeft een eigen website (renesamson.nl) waar te lezen valt dat hij in Paramaribo werd geboren, eigenlijk de muziek in wilde, maar toch chemie ging studeren. Hij werkte bij Shell, bleef fluit spelen en begon op zijn veertigste te componeren. Samson nam lessen bij Leo Samama en Klaas de Vries – niet de minsten – en wie bij het lijstje werken op zijn site kijkt, ziet dat hij sinds 1992, gestaag aan een bijzonder oeuvre aan het bouwen is.
De twee liederencycli en de Sonate voor cello en piano op deze cd klinken gepassioneerd en expressief. Als ze ergens mee te vergelijken zijn, dan is het wel met de vroege Hans Kox: Samson opent vaak met signaalachtige statements, gestes die al snel uitmonden in meanderende melodieën en in speelse, organische vormen.
Inventief en heerlijk ‘volks’ klinken de joodse liederen uit ‘duizend-en-één-nacht’, lekker heftig de Sonate, en bewogen de cyclus ‘In limine’.
Het ensemble (onder anderen Jacobien Rozemond, Doris Hochscheid, Frans van Ruth en Wilke te Brummelstroete) musiceert geraffineerd en voluit. De opname is wonderbaarlijk mooi, het kunstzinnige cd-ontwerp om te zoenen.
Anthony Fiumara
Klassieke Zaken juni 2007 blz. 39
vocaal
René Samson – In Limine
Wilke te Brummelstroete, Jacobien Rozemond, Amsterdam Bridge Ensemble
Sol Classics Sol 005
Dit is de eerste cd met werken van René Samson. De opname toont meteen een staalkaart van diens oeuvre. Zijn muziek is tonaler dan lange tijd was toegestaan en daarmee is zijn werk ook toegankelijk voor oren die minder bedreven zijn in de hedendaagse muziek. De cd begint met de liederencyclus ‘In Limine’, op teksten van de Italiaanse dichter Eugenio Montale. De teksten verhalen van pijn, leegte en duistere visioenen, een somber, desolaat landschap dat Samson met beklemmende stiltes, rauwe klanken en fluitende flageolettonen gestalte geeft. Het donkere stemgeluid van de mezzosopraan Wilke te Brummelstroete past uitstekend in deze duistere wereld.
Het tweede werk op de cd is gebaseerd op een joods sprookje. De tekst is onschuldig: jongen ontmoet meisje en wil met haar naar bed. Meisje verwijst hem speels door naar haar moeder. De uitwerking is verassend: een wild stampvoetende en zingende Jacobien Rozemond speelt op haar viool een Oriëntaals-Joodse melodie.
Het laatste werk is een ode aan de vader en aan een goede vriend van de componist. Beiden hielden zeer van Charlie Parker en John Coltrane en daarom hoor je in deze sonate invloeden van bebop en free jazz.
Het Bridge Ensemble, dat veel belangwekkende Nederlandse composities vertolkt, levert met deze nieuwe cd een uitvoering van formaat af.
Karin Sutherland
Fragment uit een persoonlijke email van Eva Gerlach (dichteres, P.C.Hooftprijs, 2000) aan R. Samson over Regardant … écoutant… (liederencyclus op gedichten van Philippe Jaccottet, uitgevoerd door Valérie Guillorit, sopraan en het Amsterdam Bridge Ensemble):
“… wat ik kan horen is buitengewoon rijk, verrassend, spannend en het sluit totaal aan op de gedichten zoals ik die ervaar. Opduikend en ontwijkend mysterie en iets dat ik alleen maar kan omschrijven als een voortdurende poging om te doordringen. (Heel merkwaardige dansante en ‘zangerige’ momenten las je dan ook weer in, en stiltes die een raar verdriet opwekken.) Van IV werd ik letterlijk ademloos …”
Doris Hochscheid (celliste): “Het is niet gemakkelijk om muziek te schrijven die op een idee gebaseerd is (zoals veel Nederlandse muziek) en daarbij toch de mensen recht in het hart te raken, maar René Samson is één van de weinige componisten die dat keer op keer lukt”.
Hans Leenders (dirigent, na uitvoering van Splinters in september 2010 met Holland Symfonia en soliste Charlotte Riedijk): “Als dirigent heb ik het werk in al zijn diepte leren kennen. Wat mij bijzonder heeft geraakt is de manier waarop de componist door minimale middelen maximale effecten uit het orkest weet te toveren, effecten die allemaal een directe relatie hebben met de tekst. Samson bedient zich in Splinters van een muzikale taal die noch contemporain noch kitscherig klinkt. Dit ervaar ik – en met mij een groot publiek – als zeer welkom. Het dirigeren van Splinters gaf mij bijzonder veel artistieke voldoening en wanneer de mogelijkheid zich voordoet zal ik het werk opnieuw programmeren”.
E.Geerlings in: “Kiezen of Delen – Een filosofische oriëntatie” (Boom, 2015); pg. 208/209: